Blauwtong is een virale infectie die wordt overgedragen door specifieke soorten vliegjes genaamd knutten. Indien een knut besmet is met het "blauwtong virus" en die besmette knut een schaap bijt kan het virus, via het speeksel van de knut, tijdens de beet in het schaap terecht komen. Hierdoor wordt het schaap dus besmet met alle mogelijke lichamelijke gevolgen van dien.
Deze ziekte heeft zijn naam te danken aan de karakteristieke blauwe tong en slijmvliezen die schapen kunnen ontwikkelen na de besmetting. Het is belangrijk om te weten hoe deze ziekte zich manifesteert en welke gevolgen het kan hebben voor jouw schapenkudde.
De verschijnselen van blauwtong bij schapen variëren, maar kunnen onder meer zijn:
Deze symptomen kunnen zeer ernstig worden en tot de dood lijden van een besmet dier. Het is essentieel om de symptomen vroegtijdig te herkennen om snel te kunnen ingrijpen. Het spreekt voor zich om bij de eerste symptomen direct een dierenarts te raadplegen.
In Nederland en België is blauwtong een belangrijk aandachtspunt voor schapenhouders. Het land heeft te maken (gehad) met uitbraken van deze ziekte, wat aantoont hoe belangrijk het is om proactieve maatregelen te nemen om de verspreiding ervan zoveel als mogelijk te voorkomen.
Hoewel blauwtong voornamelijk bekend is als een schapenziekte, kunnen ook geiten en runderen getroffen worden. Doorgaans zijn de ziekte symptomen bij Runderen en geiten minder ernstig dan bij schapen.
Een manier om blauwtong bij schapen gedeeltelijk te voorkomen, is door middel van vaccinatie. We spreken hier express over "gedeeltelijk". Het blauwtong virus kent namelijk verschillende serotypes. Op dit moment zijn er 24 verschillende serotypes bekend. Helaas zijn er niet voor al deze serotypes werkende vaccinaties ontwikkeld. Daarnaast werken de meeste vaccins maar op 1 soort serotype. Er zijn enkele combinatie vaccins beschikbaar maar ook die werken niet op alle serotypes.
Omdat vaccinaties op dit moment nog niet voldoende bescherming bieden, en de gevolgen van een blauwtong besmetting bij vooral schapen ernsitige gevolgen kan hebben, is het raadzaam om preventieve maatregelen te nemen. Indien zoveel mogelijk voorkomen kan worden dat de schapen geberen worden door de knutten is de kans op een besmetting steeds kleiner.
Sommige paarden hebben ook behoorlijk last van knutten. Door de beten van de knutten krijgen ze enorme jeuk aan staart en manen waardoor ze de staart en manen (niet zelden) tot bloedens toe kapot schuren. Dit alles wordt zomereczeem genoemd bij paarden. Gelukkig is er een werkende preventieve methode om paarden met zomereczeem te helpen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de Zweedse Prob natuur produkten. Deze produkten worden in Zweden vaak door dierenartsen aanbevolen.
Het doel van het gebruik van deze produkten is, naast jeukstillend, dat het de geur van het paard zal veranderen. Hierdoor wordt het paard minder aantrekkelijk voor de knutten en zullen ze een ander slachtoffer kiezen wat wel "lekker ruikt en smaakt". Met dit gegeven kan ook geprobeerd worden om de geur van het schaap te gaan veranderen waardoor het minder aantrekkelijk wordt voor de knutten.
De prob produkten zijn volledig natuurlijk en vrij van chemische toevoegingen wat wel zo goed is voor het dier en milieu.
Om er voor te zorgen dat de schapen minder aantrekkelijk worden voor de knutten kan men het navolgende plan uitvoeren:
Door het gebruik van deze natuurlijke produkten regelmatig te herhalen zal de geur van het schaap gaan veranderen waardoor het minder aantrekkelijk wordt voor de knutten. Bovenstaande methode is behoorlijk bewerkelijk. Het is echter aannemelijk dat knutten schapen vrijwel altijd zullen bijten op het hoofd en de benen omdat de huid onder de dikke wolle vacht moeilijker bereikbaar is. Maw er kan voor gekozen worden om alleen het hoofd en de benen regelmatig te behandelen. Ideaal is het niet maar altijd beter dan het schaap "onbeschermd" te laten rondlopen met alle mogelijke gevolgen van dien.