Een hernia (alsmede ruggenmerginfarcten) bij honden is een veelvoorkomend probleem die wij elke week in onze praktijk behandelen. De hernia kan leiden tot veel pijn en zelfs verlammingen. Het is belangrijk om de symptomen van een hernia te herkennen, zodat je snel actie kunt ondernemen en je hond de best mogelijke zorg kunt bieden. Hieronder bespreken we de verschillende soorten hernia's bij honden, de symptomen, oorzaken en hoe je een hernia kunt voorkomen. Onderaan de pagina gaan we uitgebreid in op de mogelijke behandelingen van een hernia alsmede ruggenmerginfarcten en dan voornamelijk gericht op het behandelen er van zonder operatie.

Wat is een hernia bij honden?

Een hernia ontstaat wanneer de zachte binnenkern van een tussenwervelschijf uitpuilt. Deze schijven fungeren als schokdempers tussen de wervels van de ruggengraat. Wanneer een hernia optreedt, kan deze druk uitoefenen op de zenuwen, wat pijn, gevoelsstoornissen en zelfs verlamming kan veroorzaken.
Oorzaken van een hernia bij een hond:
• Veroudering: De tussenwervelschijven verslijten na verloop van tijd.
• Trauma: Een ongeluk of een harde val kan de tussenwervelschijven beschadigen.
• Overgewicht: Overgewicht legt extra druk op de gewrichten en kan de kans op een hernia vergroten.
• Genetische aanleg: Sommige rassen, zoals teckels en franse Bulldogs, hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van een hernia.

Symptomen van een hernia bij een hond:

De symptomen kunnen sterk variëren, afhankelijk van de locatie en de ernst van de hernia. Te denken valt aan (extreme) pijn, wegvallende spieren, zwalkend lopen, verlamming, moeite met poepen en/of plassen, mank lopen etc etc.

Verschillende soorten hernia’s bij een hond:

We onderscheiden verschillende soorten hernia’s met allen hun bijbehorende specifieke kenmerken. Hieronder de meest voorkomende type hernia's:

Nekhernia (de zenuw zit dan bekneld in de halswervels danwel in de overgang naar de eerste borstwervel) : Heftige pijnaanvallen (de honden willen vaak niet dat je aan de hals zit), stijfheid, moeite met het optillen van het hoofd, verlamming van soms zelfs alle 4 de poten, manklopen etc. Op den duur spierzwakte. Honden met een nekhernia laten zich vrijwel nooit aanraken op de nek.

Middenrughernia (de zenuw zit bekneld in de overgang van borstwervels naar de eerste onderrug wervels) : Lopen met een opgetrokken buik en/of gebolde rug, spierzwakte achterpoten, verlamming danwel slepen met de achterpoten. In de ernstigste gevallen kan de hond niet meer plassen.

Lage rug hernia (De zenuw zit bekneld tussen de laatste onderrug wervels en de overgang naar het heiligbeen). Naast de hernia zijn er meer veranderingen die een rol spelen bij dit type hernia. Het heiligbeen (sacrum) kan kantelen, de wervels kunnen torderen, en de banden en ligamenten van de overgang van de onderste ruggenwervels en het heiligbeen kunnen verdikken en daardoor ook druk op de zenuwen geven. We spreken dan van lumbosacraalstenose of cauda equina syndroom. Waar valt de lage rug hernia aan te herkennen?:Moeite met zitten, moeilijker opstaan, spierzwakte achterpoten of verlamming, moeite met poepen, slappe staart.

Rectale hernia (hernia perinealis). Is eigenlijk een beetje een buitenbeentje. In dit geval betekent de hernia dat de spieren rond de anus van de hond verzwakt zijn (wat dus ook kan komen door een hernia in de rug. Door de dan verminderde innervatie van de zenuwen worden de spieren zwakker). Doordat de spieren rond de anus zwakker zijn geworden kunnen de spieren, bij het persen als de hond moet poepen, scheuren waardoor bv een stuk buikvet of darm door de spierbuik heen naar buiten gedrukt wordt. Dit kan heel gevaarlijk zijn en snel contact zoeken met de dierenarts is belangrijk. We zien deze klachten regelmatig bij reuen terug. Op latere leeftijd wordt de prostaat namelijk groter waardoor er nog eens extra druk ontstaat in dat gebied bij het poepen.

Ruggenmerginfarct. Dit is gelijk een hele belangrijke!!! Bij een ruggenmerginfarct is er doorgaans een (onopgemerkt) trauma geweest. De hond is bv hard gevallen, ergens tegenaan gelopen en de meeste eigenaren horen dan een korte piep of zien de hond ineens wat voorzichtiger lopen maar verder niks. Echter na het slapen is vaak te zien dat de hond (gedeeltelijk) verlamd geraakt is. De hond toont in deze gevallen doorgaans vrijwel geen pijn. In het geval van een ruggenmerginfarct zal op bv een MRI niks afwijkends gezien worden. Het ruggenmerg heeft door het opgelopen trauma een klap gehad waardoor de innervatie van de zenuwen tijdelijk verstoord geraakt is. Dit is doorgaans zeer goed osteopatisch te behandelen maar hele snelle actie is daarbij essentieel. We komen daar hieronder uitgebreid op terug.

Diagnose hernia bij een hond

Een dierenarts zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren en (mogelijk) aanvullende onderzoeken zoals röntgenfoto's, CT-scans of MRI-scans laten maken. Hiermee kunnen hernia’s worden uitgesloten danwel bevestigd.

Behandeling van de verschillende type hernia’s.

Uiteraard, en dat kunnen wij niet genoeg benadrukken, staat een spoed bezoek aan de dierenarts op nummer 1 indien er sprake is van een acute verlamming en/of het vermoeden van een hernia!!! Daarna kunnen wij als Osteopaat uw hond, na toestemming van de dierenarts, gaan behandelen.

Over het algemeen zullen de meeste dierenartsen pijnstillers voorschrijven alsmede corticosteroïden om eventuele zwellingen in het ruggenmerg snel te laten afnemen. Hierdoor zien we doorgaans dat de pijn bij de honden snel afneemt. Dat is voor de hond fijn en voor ons bij de osteopatische behandeling heel nuttig. Een hond die stijf van de pijn staat is vrijwel niet te behandelen en staat dat meestal ook niet toe.

Nadat de dierenarts groen licht gegeven heeft kunnen wij starten met onze osteopathie behandeling. Bij deze behandeling zullen wij uw hond heel uitgebreid onderzoeken en behandelen. Wij zullen ons dan niet alleen richten op de plaats van de hernia maar ook op de rest van het lichaam. Hernia’s kunnen zeker ook ontstaan door langdurige compensatie van een (gewrichts-) probleem elders in het lichaam van uw hond.

Wanneer een hond dat basisprobleem probeert te ontlopen, door een verkeerde lichaamshouding, kan dat uiteindelijk zorgen voor bv een hernia in de rug. Daarnaast zorgt de hernia zelf doorgaans voor veel pijn waardoor andere delen van het lichaam vaak ook minder goed gaan functioneren. Door ook die weer bewegend te krijgen kan het lichaam sneller en beter herstellen.

Bij onze behandeling van de hals en rug maken wij gebruik van zachte speciale technieken om de wervels in de hals en rug weer recht te zetten en vrij te laten bewegen. Hierdoor zal de druk op de tussenwervelschijf afnemen en de pijn en uitstraling meestal direct verdwijnen bij uw hond. De honden hoor je dan vaak een zucht van verlichting geven. Deze behandeling zal doorgaans meerdere malen herhaald dienen te worden (om te voorkomen dat de wervels weer scheef komen te zitten met een beknelling als gevolg) alsmede vergezeld gaan met gerichte oefeningen voor thuis. Deze oefeningen zijn er mede voor om bepaalde spiergroepen extra te trainen zodat de wervels stabieler op hun plaats zullen blijven zitten. Daarnaast kunnen ook proprioceptie oefeningen deel uitmaken van het herstelprogramma.

In sommige gevallen is een Osteopathie behandeling helaas niet afdoende. Te denken valt aan aangeboren afwijkingen in bv de halswervels van een hond. In zo een geval kan een operatie soms uitkomst bieden. Onze ervaring is dat dat gelukkig niet vaak nodig is als er maar vroegtijdig begonnen wordt met gerichte medicatie en een Osteopatische behandeling.

Behandeling van een ruggenmerginfarct bij een hond

Zoals eerder beschreven is hier heel snel handelen noodzakelijk!!! Allereerst is een bezoek aan de dierenarts zeer dringend geadviseerd. Meestal zal de dierenarts pijnstillers geven en een middel om een eventuele zwelling in het ruggenmerg te doen afnemen. Een mri scan zal in dit geval zeker laten zien dat er geen hernia aanwezig is.

Om er voor te zorgen dat de prikkeloverdracht weer zsm hersteld wordt is het zaak de hond vanaf dag 1 intensief osteopatisch te gaan behandelen. Zowel met onze gespecialiseerde osteopathie behandeling (elke dag) alsmede met “huiswerk” oefeningen om ook thuis verder te gaan met het stimuleren van de prikkeloverdracht. Onze ervaring is dat de meeste honden na een paar dagen weer in “de benen zijn”. Soms is er nog wel (tijdelijk) een afwijkend loopje te zien maar de honden kunnen weer normaal functioneren. Daarna zal de hond begeleid worden in het verdere herstel maar is dagelijks behandelen niet meer nodig.

Als de prikkeloverdracht niet gelijk vanaf de eerste dag gestimuleerd en de hond niet Osteopatisch behandeld wordt is de kans op definitieve schade en/of verlamming heel groot. Om dit mogelijk te maken kunnen honden, bij een ruggenmerginfact, bij ons ook buiten kantoortijden terecht na verwijzing van de dierenarts.

Preventie hernia bij een hond:

• Houd je hond op een gezond gewicht.
• Zorg voor voldoende beweging, maar vermijd overmatige belasting.
• In sommige gevallen kan het castreren van reuen er voor zorgen dat er minder kans ontstaat op een rectale hernia.
• Laat je hond regelmatig controleren (1-2 keer per jaar) door een ervaren osteopaat op het gebied van hernia’s, rug en hals problemen bij honden.

Wilt u gelijk een afspraak maken voor de behandeling van uw hond? Dat kan door contact op te nemen of ons afspraken formulier in te vullen. Als wij aan het behandelen zijn kunnen wij de telefoon niet opnemen. Mocht het spoed zijn (ruggenmerginfarct met verlamming geconstateerd door de dierenarts) laat u dat dan weten via de email. Wij zullen er dan alles aan doen uw hond dezelfde dag nog te behandelen (ook in het weekend).